Rodzaje Espresso - Wszystkie oblicza włoskiego klasyka

Espresso to serce włoskiej kultury kawowej, symbol elegancji i wyrafinowanego smaku. Jego intensywny aromat i bogaty smak zyskały uznanie na całym świecie, stając się podstawą niezliczonych wariacji kawowych. Jednak espresso to coś więcej niż tylko jeden rodzaj kawy. W tym artykule odkryjemy różne oblicza tego włoskiego klasyka, poznając jego różne odmiany i sposoby przygotowania.

Co to jest espresso?

Espresso to esencja kawy, zazwyczaj około 25-30 ml, która powstaje przez przepuszczenie gorącej wody pod wysokim ciśnieniem przez drobno zmielone ziarna kawy. Do przygotowania esencjonalnego espresso jest nam potrzebna kawa ziarnista, a najlepszy shot uzyskamy z ekspresu kolbowego.

Espresso charakteryzuje się intensywnym smakiem i aromatem. Mimo swojej małej objętości, kawa espresso zawiera bogactwo smaków i nut, które trudno znaleźć w innych rodzajach kawy. Każda filiżanka espresso to małe arcydzieło, które przenosi smakosza w świat głębokich doznań. Idealnie nadaje się jako baza do wielu kawowych specjałów, takich jak cappuccino, latte czy macchiato.

Jak zaparzyć doskonałe espresso?

Proces przygotowania espresso trwa zwykle od 25 do 30 sekund i wymaga ciśnieniowego ekspresu do kawy. Przygotowanie perfekcyjnego espresso wymaga precyzji - drobno zmielonej kawy, odpowiedniej dozy, czyli ilości kawy, odpowiedniej temperatury 93-96°C i dobrej jakości ziaren. Wszystkie parametry muszą ze sobą współgrać, ale efekt końcowy z pewnością wynagradza ten wysiłek. Prawdziwe espresso charakteryzuje się gęstą, złocistobrązową pianką na powierzchni, czyli cremą, która jest wynikiem emulsji olejków kawowych i mikropęcherzyków powietrza.

Ze świeżo zmielonej kawy uzyskamy najlepszą jakościowo kawę. Rodzaj ziarna też ma znaczenie. W mieszankach z robustą uzyskamy grubszą cremę i większą dawkę kofeiny, natomiast espresso ze 100% arabiki będzie miało subtelniejszy, łagodniejszy smak. Kawa z różnych rejonów świata będzie inaczej smakowała. Ma na to wpływ ogół warunków, w jakich rośnie roślina, znany jako tzw. terroir. Terroir to kombinacja wielu czynników, w tym gleby, klimatu, wysokości, opadów, nasłonecznienia i technik uprawy, które wpływają na smak i aromat kawy. Wszystkie te czynniki składają się na unikalny charakter kawy z danego regionu, co sprawia, że każda filiżanka kawy jest niepowtarzalnym doświadczeniem smakowym.

Zaparzenie doskonałego espresso to prawdziwa sztuka, która może przynieść mnóstwo satysfakcji. Nie martw się, jeśli jesteś początkującym - oto kilka kroków, które pomogą Ci przygotować idealne espresso:

• Wybierz odpowiednie ziarna: Wybierz świeżo paloną kawę, najlepiej 100% Arabikę lub mieszankę z niewielką ilością Robusty, aby uzyskać głęboki smak i kremową konsystencję.
• Zadbaj o świeżość mielenia: Miel kawę bezpośrednio przed parzeniem. Użyj młynka o żarnach stożkowych, aby uzyskać równomierny, drobny pyłek kawowy.
• Dokładna ilość: Użyj około 18-20 gramów mielonej kawy na pojedyncze espresso. Precyzyjna ilość zależy od Twojego ekspresu i osobistych preferencji.
• Ubicie: Starannie ubij kawę w portafiltrze, stosując równomierny nacisk tamperem. Zapewni to równomierne przejście wody przez kawę.
• Temperatura wody: Upewnij się, że woda w ekspresie ma temperaturę około 90-95°C. Zbyt zimna woda nie wydobędzie pełni smaku, a zbyt gorąca sprawi, że kawa będzie gorzka.
• Czas ekstrakcji: Dąż do 25-30 sekund ekstrakcji. Jeśli kawa wypływa za szybko lub za wolno, dostosuj mielenie lub ubijanie. Jeśli kawa za szybko przepływa należy zmielić stopień zmielenia na drobniejszy bądź zwiększyć ilość kawy. Jeśli kawa za wolno się parzy, stopień zmielenia powinien być grubszy.
• Konsystencja espresso: Espresso powinno mieć kremową, złocistą piankę na wierzchu, zwaną cremą. To oznaka dobrze zaparzonej kawy.

Przygotowanie doskonałego espresso może wymagać trochę praktyki, ale z każdym zaparzeniem będziesz coraz bliżej perfekcji.

Rodzaje espresso

Espresso jest bazą do większości specjałów kawowych. Na jego podstawie tworzy się takie klasyki jak cappuccino, latte, latte macchiato czy flat white. Na przestrzeni lat pojawiło się jednak kilka wyjątkowych wariacji kawy espresso, które weszły do kawowego kanonu.

Ristretto - skrócone espresso

Ristretto, co po włosku oznacza "ograniczony" lub "skrót", to mocniejsza i bardziej skoncentrowana wersja espresso. Przygotowuje się je, używając tej samej ilości kawy, co do espresso, ale mniej wody (około 15-20 ml). W rezultacie otrzymujemy mniejszą porcję kawy o bardziej intensywnym smaku. Ristretto jest idealne dla osób, które cenią sobie głęboki, skoncentrowany smak kawy bez nadmiaru goryczy.

Lungo - przedłużone espresso

Lungo, czyli "długie" espresso, to przeciwieństwo ristretto. Do jego przygotowania używa się więcej wody, co skutkuje większą objętością napoju (około 50-60 ml). Choć lungo jest mniej intensywne niż klasyczne espresso, ma bardziej złożony profil smakowy, ponieważ dłuższy czas ekstrakcji wydobywa dodatkowe aromaty z kawy. Lungo to doskonały wybór dla tych, którzy lubią delektować się kawą przez dłuższy czas.

Doppio - podwójne espresso

Doppio, czyli podwójne espresso, to napój przygotowany z dwóch porcji espresso, nazywany również double shot. Idealny, kiedy potrzebujemy podwójnej dawki pobudzenia, doskonały na poranek. Podwójne espresso ma ok 50 ml i podaje się go w odrobinę większej filiżance.

Espresso Macchiato

Espresso macchiato to klasyczne espresso z odrobiną spienionego mleka. "Macchiato" po włosku oznacza "splamiony" lub "z plamką", co odnosi się do małej ilości mleka dodanej do kawy. Ten rodzaj espresso łączy intensywność kawy z delikatnością mleka, tworząc harmonijny smak. Espresso macchiato jest idealne dla osób, które chcą złagodzić intensywność espresso bez utraty jego charakterystycznego smaku.

Espresso Con Panna - z bitą śmietaną

Espresso con panna, czyli espresso z bitą śmietaną, to dekadencka odmiana klasycznego espresso. Składa się z jednej porcji espresso zwieńczonej kremową bitą śmietaną. To idealny napój dla tych, którzy lubią połączenie intensywnego smaku kawy z bogatą, słodką śmietaną. Espresso con panna jest często podawane jako deser lub specjalna przyjemność.

Espresso Affogato - kawa z lodami

Affogato to wyjątkowy sposób na delektowanie się espresso, który łączy kawę z deserem. Składa się z jednej porcji espresso wylanego na gałkę waniliowych lodów. Gorące espresso topi lody, tworząc pyszny, kremowy napój, który można jeść łyżeczką lub pić. Affogato to doskonały sposób na zakończenie posiłku lub chłodzenie się w gorący dzień.

Espresso Romano - orzeźwiający shot

Espresso Romano to nietypowa wariacja espresso, serwowana z plasterkiem cytryny lub skórką cytrynową. Cytryna dodaje kawie delikatnej kwasowości i świeżości, tworząc interesujący kontrast z gorzkim smakiem espresso. Choć nie jest to tradycyjna włoska praktyka, espresso Romano zyskało popularność w niektórych krajach jako orzeźwiający sposób na picie kawy.

Espresso Cortado

Cortado to napój kawowy pochodzący z Hiszpanii, który łączy espresso z równą ilością gorącego mleka. Mleko jest podgrzewane, ale nie spienione, co sprawia, że cortado ma gładką i jedwabistą konsystencję. Napój ten jest mniej mleczny niż latte, co pozwala na lepsze wyeksponowanie smaku espresso, jednocześnie łagodząc jego intensywność.

Espresso Corretto - na rozgrzanie

Espresso Coretto to rozgrzewająca wersja espresso z dodatkiem alkoholu, we Włoszech dość popularna. Do kawy dodaje się odrobinę mocnego trunku ok. 5-10 ml. Do kawy można dodać brandy, rum, grappę czy sambucce, zawsze w temperaturze pokojowej. Popularna jest między innymi brandy Vecchia Romagna.

Espresso Tonic - wyrafinowany smak

Espresso Tonic to nowoczesna wariacja, która łączy espresso z tonikiem. Ta orzeźwiająca mieszanka jest idealna na gorące dni. Wysoka kwasowość toniku w połączeniu z gorzkim smakiem espresso tworzy zaskakująco harmonijny napój. Serwowany z lodem i plasterkiem cytryny, espresso tonic jest świetnym wyborem dla tych, którzy szukają czegoś nowego i świeżego.

Niezależnie od tego, którą wariację espresso wybierzesz, każda z nich oferuje unikalne doznania smakowe i sposób na cieszenie się ulubioną kawą. Eksperymentuj, odkrywaj nowe smaki i znajdź swoją ulubioną wersję espresso!