Czym jest Barrel Aged Coffee?

Barrel Aged Coffee, czyli leżakownie, starzenie w beczkach, to najnowszy trend łączący świat alkoholu i kawy. Świeże, zielone ziarna umieszcza się w beczkach wcześniej używanych do produkcji whiskey, bourbonu, wina, rumu czy innych trunków.

Słyszeliśmy o piwach leżakowanych w beczkach po różnych alkoholach, ale kawa leżakowana w beczkach po trunkach, czy to aby na pewno dobry pomysł? Na czym polega Barrel Aged Coffee, co jest ważne przy tej metodzie, czy można się upić kawą z beczki, jak smakuje i wiele innych rzeczy - dowiecie się tego z tego artykułu. Zacznijmy od początku.

Nazwa Barrel Aged Coffee wywodzi się od Barrel - Aging czyli leżakowanie, starzenie w beczce. Zielone ziarna kawy, jeszcze przed wypaleniem umieszczane są w drewnianych beczkach, w których wcześniej znajdował się alkohol. Ziarna najczęściej leżakują tak kilka tygodni, ok 2-3, (chociaż autentyczna kawa starzeje się od 6 miesięcy do 3 lat!) Powoli ziarna przejmują cały aromat zamknięty w drewnianej beczce. To właśnie stąd kawa czerpie wszystkie swoje niepowtarzalne smaki i aromaty. Gdy ziarna w beczce dojrzeją, poddaje się je procesowi wypalania.

Proces leżakowania nadaje kawie szczególnych cech smakowych, takich jak słodki aromat drewna i alkoholu. Wzmacnia i podkreśla, a nawet uszlachetnia cechy kawy, a ryzyko wprowadzenia negatywnych cech jest minimalne, dlatego metoda ta staje się coraz bardziej popularna.

Co jest najważniejsze w produkcji kawy z beczki?

Może wydawać się, że Barrel Aged Coffee to prosta metoda nadania kawie wyjątkowych i nietuzinkowych cech, ale nic bardziej mylnego. Uzyskanie idealnego efektu końcowego, aby podbić podniebienie potencjalnego smakosza kawy, zależy od wielu czynników.

Są to między innymi:

• Rodzaj użytej kawy.
• Rodzaj beczki, w której leżakują ziarna.
• Optymalny czas leżakowania kawy.
• Stopień wypalenia ziaren.
• Sposób parzenia.

Każdy powyższy etap ma wpływ na kolejny i decyduje, jaki będzie finalny smak kawy z beczki, dlatego niezwykle ważne jest, aby odpowiednio dobrać do siebie elementy, które stworzą spójną całość.

Rodzaj kawy

Najważniejszy w całym procesie kawy z beczki jest wybór odpowiedniego ziarna. Kawa musi być wyjątkowa, wysokiej jakości, żeby mogła wytrzymać intensywne smaki beczki. Aromaty drewniane i alkoholu nie mogą przyćmić ziaren, nie powinny ich zdominować, ale nadać wyjątkowość i podkreślić indywidualne cechy, takie jak kwasowość czy słodycz. Tak naprawdę do beczki można wrzucić każde ziarno z dowolnego miejsca na świecie, a różnorodność ziaren zależy tylko od palarni. Sukces jednak tkwi w tym, żeby wszystkie czynniki do siebie pasowały.

Rodzaj wykorzystanej beczki do leżakowania ziarna

Jeśli w Polsce bourbonu się nie produkuje to skąd wziąć beczki po takich trunkach? Temat wykorzystywania beczek po innych trunkach nie jest nowy, bo jest to popularny trend w świecie piwowarstwa. Surowa, nowa beczka nie jest bardzo atrakcyjna dla piwowara, ale już używana - to zawsze początek czegoś ciekawego. Beczki po bourbonie (najczęściej), whiskey czy rumie, które wykorzystują browary do produkcji swoich Barrel Aged, bardzo chętnie wykorzystują palarnie do leżakowania kawy. Najczęściej w formie zamiany albo umowy między palarnią, a gorzelnią, bo beczki po destylatach to towar chodliwy na rynku i raczej ciężko je dostać.

Czemu rodzaj beczki może mieć wpływ na późniejszy smak kawy? Beczka przeniknięta jest aromatem bourbonu, whiskey czy innego alkoholu, później często przepłukanego łagodniejszym alkoholem jakim jest browar. Takie działanie sprawia, że charakter beczki jest nieco mniej agresywny, aromat alkoholu jest mniej intensywny i pewniejsze jest, że nie zdominuje kawy. Każda beczka wnosi swój charakter do kawy, więc jak to było w przypadku wyboru ziaren, tak już na etapie wyboru beczki trzeba mieć na uwadze, że to będzie miało wpływ na profil końcowy smaku kawy. Należy więc umiejętnie dobrać ziarna, które będą harmonizowały ze smakami wchłanianymi przez konkretną beczkę. Ziarna kawy i aromaty z beczki muszą do siebie pasować.

Optymalny czas leżakowania kawy

Kolejnym ważnym elementem i kluczem dobrego Barrel Aged Coffee jest znalezienie optymalnego czasu starzenia, czyli leżakowania kawy. Jeśli zielone ziarna za krótko poleżą w beczce, smaki z niej nie przeniosą się wystarczająco do ziaren. Jeśli znowu ziarna będą dojrzewać zbyt długo kawa może nabrać zbyt intensywnych nut, które zagłuszą te subtelniejsze.

Stopień wypalenia ziaren

Przy metodzie Barrel Aged Coffee preferowany jest średni stopień wypalenia kawy. To pozwala zachować w kawie pewne smaki i podkreślić je. Jasne palenie kawy z beczki to sposób na mocne wyeksponowanie nut smakowych.

Sposób parzenia Barrel Aged Coffee

Profil wypalania kawy powinien współgrać z metodą parzenia kawy. Palacze muszą zdecydować, w jaki sposób najlepiej przygotować daną kawę. Wówczas ziarna oddadzą w filiżance całe bogactwo nut smakowych.

Na temat najlepszej metody parzenia Barrel Aged jest wiele dyskusji w świecie kaw speciality. Niektórzy uważają, że najlepszą metodą do parzenia tego rodzaju kawy jest cold brew. Trzeba mieć jednak na uwadze, że nie każdy konsument posiada możliwość, sprzęt, czy czas, aby w taki sposób przygotować sobie kawę, a to może powstrzymać przed zakupem kawy. Najczęściej kawy z beczki wypalane są pod ekspresy automatyczne, kolbę, kawiarkę czy przelewy. I muszę przyznać, że smakują zacnie, więc najważniejsze jest, co Tobie smakuje, a nie odgórna dyskusja o wyższości którejś z metod.

Czy kawa z beczki zawiera alkohol?

Jeśli macie nadzieję na lekki zawrót głowy po wypiciu Barrel Aged Coffee to nic z tego. W tej kawie nie ma procentów. Poczujesz przyjemny aromat alkoholu, ale ta kawa Cię nie upije :)

Jak smakuje kawa z beczki?

Rodzaj smaku kawy w beczce zależy od rodzaju alkoholu trzymanego w beczce. Większość kawy dojrzewającej w beczkach pochodzi z whiskey lub bourbonu (w Polsce głownie), popularnymi wyborami są również rum i wino. Kawa z beczki po bourbonie będzie miała słodszy, waniliowy smak, natomiast po whiskey bardziej ziemisty i orzechowy. Kawa dojrzewająca w beczce z rumu ma słodko-pikantne nuty, podobne do karmelu. Niezależnie od tego, każda beczka starzeje się inaczej, więc każda partia będzie wyjątkowa i inna.

Kawa z beczki - warta spróbowania

Innowacja jest kluczem do kawy speciality. Poczynając od producentów kawy, którzy poszukują ciągle nowych metod uprawy i przetwarzania aby uzyskać jak najlepszą jakość i uczciwą cenę. Palarnie natomiast są świadome, że wyjątkowość jest wielką atrakcją dla klientów. Eksperymentują, szukając czegoś, co zaskoczy. Chcą wyciągnąć z ziarna najlepsze smaki. Z ciekawości i potrzeby zmiany biorą się tak kapitalne trendy, jakim jest Barrel Aged Coffee. Warto spróbować i samemu się przekonać. Mogę Ci obiecać jedno: istnieje ryzyko, że jeśli spróbujesz kawy z beczki to ją pokochasz i później zwykła kawa będzie smakować płasko i pospolicie... albo ją znienawidzisz ;).

Kiedy kolega powiedział mi o kawie z beczki, byłam lekko zdystansowana. Phi... Tyle już kaw wypiłam... Stwierdziłam, że nic mnie nie zaskoczy. Zaskoczyło. To było coś! To była pierwsza kawa Barrel Aged warszawskiej palarni HAYB wydana we współpracy z Konesso. Soczysta Gwatemala Mario Recinos, leżakowała w beczce po bourbonie. Urzekła mnie od pierwszego łyka i nic już nie było takie samo. Była inna. Czekałam z niecierpliwością na kolejny wypał tego duetu.

HAYB Brazylia Fazenda Moinho Barrel Aged leżakowana w beczkach po bourbonie Buffalo Trace i imperialnym stoucie Gate No2/2022 z browaru Maltgarden, okazała się idealna dla zaczynających przygodę z Barrel Aged. Średnio wypalona, jest łagodniejsza i słodsza w smaku, niż poprzedniczka, wyczuwalny delikatny posmak bourbonu. A ten zapach... Upaja! Smak kawy jest pełny i bogaty, czuć czekoladę i wanilię. Kawa wypalona jest pod parzenie w ekspresie automatycznym, kolbę, kawiarkę i tradycyjne parzenie kawy. Moim zdaniem bardzo udany projekt.

Kawa z beczki trochę zakłóciła rynek kawowy. Nadała jej pikanterii i otworzyła na zupełnie nowe doznania dla miłośników kawy na całym świecie. Myślę, że warto zapisać ją na liście kaw do spróbowania.