Najlepsze ekspresy do kawy - jaki wybrać?

Ekspres do kawy to coraz popularniejszy sprzęt AGD i coraz większa liczba osób poszukuje maszyn adekwatnych do ich preferencji. Ekspresy do kawy to ogromna, wciąż rozwijająca się branża. W ostatnich latach w Polsce zainteresowanie ekspresami do parzenia kawy znacząco wzrosło, zauważyliśmy to również w naszym sklepie. Wybór ekspresu do kawy czasem bywa trudny, stajemy wówczas przed szeregiem trudnych pytań na które trzeba sobie odpowiedzieć. Wiele dylematów dotyczących rozwiązań technicznych oraz wyglądu ekspresu do kawy przysparza sporych problemów wielu konsumentom - postanowiliśmy Wam trochę pomóc i stworzyć krótki poradnik pt. "jaki ekspres do kawy wybrać".

 

PIERWSZE KRYTERIUM WYBORU EKSPRESU DO KAWY - CENA I PRZEZNACZENIE

 

Bardzo ważne, zasadnicze pytanie na które musimy sobie odpowiedzieć to określenie celu do jakiego ma nam służyć maszyna do parzenia kawy. Wielce ważne jest również określenie naszego budżetu - najprostsze kawiarki, które stawiamy na gaz kosztują od 50 do 200 zł, zaś zaawansowane ekspresy automatyczne mogą kosztować nawet po kilka tysięcy złotych, dlatego bardzo ważne jest abyśmy już na samym początku ustalili budżet w jakim chcemy znaleźć sprzęt do parzenia kawy.

 

Dobra kawa oraz ekspresy do kawy w użytku domowym w Polsce zaczęły się pojawiać na początku lat 90 XX wieku. Na początku bardzo popularne były ekspresy przelewowe, w których wielu konsumentów dostrzegło znakomitą alternatywę do kawy parzonej tradycyjnie, czyli zmielonej kawy zalewanej gorącą wodą w szklance. Przelewowe ekspresy do kawy z wbudowanym sitkiem lub jednorazowymi filtrami papierowymi pozbawiają kawę fusów. Ekspresy przelewowe mogą jednorazowo zaparzyć kawę dla kilku lub nawet kilkunastu osób i jest ona w smaku o wiele lepsza niż ta zaparzana z fusami.

 

Lata 90 w Polsce to również czas szerszego dostępu do gotowych kaw mielonych, co było wówczas sporą nowością. Turyści podróżujący po Europie zafascynowani włoskim stylem parzenia kawy przywozili ze swoich podróży charakterystyczne kawiarki, które pozwalały rozsmakować się na co dzień w mocnej, aromatycznej kawie przypominającej nieco kawę z ekspresu ciśnieniowego. Kawa we włoskim stylu cieszy się w ostatnim czasie szczególną popularnością, a specjały takie jak cappuccino czy kawa latte królują w sprzedaży większości kawiarni. Ale, by mieć prawdziwą mini kawiarnię w domu czy biurze warto zaopatrzyć się w ciśnieniowy ekspres do kawy, który pozwoli nam na przygotowanie kawy jak w prawdziwej włoskiej kawiarni. Tu pojawia się problem, ponieważ mimo tego, że rynek ekspresów do kawy jest bardzo nasycony w przeróżne modele, wybór jest trudny ze względu na dość skomplikowane niuanse techniczne budowy i działania ekspresów do kawy. Zanim więc wybierzemy ten najlepszy dla siebie ekspres, zajrzyjmy do wnętrza i poznajmy kilka tajników budowy ekspresów do kawy. 

 

 

Trochę historii ekspresów do kawy

 

Historia ciśnieniowych ekspresów do kawy sięga początku XX wieku, ale rewolucyjny rozwój tej dziedziny nastąpił dopiero w latach 60. Za twórcę pierwszego ekspresu ciśnieniowego uważa się Achille Gaggię, który skonstruował pierwsze urządzenie służące do zautomatyzowania parzenia kawy w kawiarniach. Co ciekawe firma założona przez Achille do tej pory funkcjonuje i oferuje bardzo dobre ekspresy kolbowe oraz automatyczne przeznaczone głównie do użytku domowego.

 

Pierwsze ekspresy do kawy różniły się od współczesnych budową, bo początkowo woda nie była podgrzewana elektrycznie i ekspresy nie miały elektrycznych pomp tłoczących wodę. Dawniej ekspres do kawy wyposażony był w dźwignię z tłokiem. Barista naciągał za pomocą dźwigni sprężynę wewnątrz ekspresu, która naciskała z dużą siłą na tłok z wodą. W ten sposób powstawało dość duże ciśnienie słupa wody (9-14 barów) przepływającego przez kawę umieszczoną, podobnie jak współcześnie, w sitku kolby. Warto podkreślić, że ekspresy o zbliżonej budowie nazywane ekspresami dźwigniowymi produkowane są do dzisiaj - docenia się ich prostą konstrukcję i niezawodność. Oczywiście pierwsze modele ekspresów dźwigniowych miały niedoskonałą budowę, którą kolejni konstruktorzy rozwijali i ulepszali.

 

Z czasem do ekspresów zaczęto dołączać elektroniczne sterowanie, kontrolę temperatury czy nawet pomiar objętości przepływającej wody - tak aby ograniczyć pracę baristy do minimum. Technologiczny rozwój ekspresów do kawy trwa nadal, ale sentyment do solidnych, trwałych konstrukcji pozostał. Współczesne ekspresy do kawy również w większości oparte są o te najprostsze rozwiązania techniczne uzupełnione elektronicznym sterowaniem czy dodatkowymi funkcjami.

 

Co kryje w sobie ciśnieniowy ekspres do kawy?

 

Sklepowe półki ze sprzętem AGD uginają się od różnych modeli ekspresów do kawy w bardzo różnych cenach i o różnych wyglądach. Ceny mogą być naprawdę bardzo rozbieżne, począwszy od takich za 200-300 zł po te za 7 czy 10 tysięcy złotych. Czy zawsze najdroższy ekspres jest najlepszy?

 

Czym właściwie różnią się od siebie ekspresy do kawy?

 

Dwie główne kategorie ciśnieniowych ekspresów do kawy to takie, w których cały proces zaparzania odbywa się ręcznie i te, w których wszystko dzieje się automatycznie. Te pierwsze nazywane są ekspresami kolbowymi. Posiadają one kolbę, w której znajduje się sitko z kawą, właśnie stąd ich nazwa - ekspresy kolbowe. Te drugie, ze względu na ich zasadę działania nazywa się ekspresami automatycznymi. Aby potrafić rozpoznać i porównać wszystkie specyfikacje techniczne ekspresów do kawy trzeba chociaż trochę orientować się w tajnikach konstrukcji ekspresów. Mimo, że nikt nie zaczyna swojej przygody z kawą od rozebrania ekspresu na kawałki, to poznanie budowy i podstawowych zasad jego działania bardzo ułatwia opanowanie sztuki poprawnego parzenia kawy.

 

Warto wiedzieć, że kolbę w ekspresie nazywa się inaczej portafiltrem, a to z czego kawa wylatuje do filiżanki to wylewki. To właśnie ręczna obsługa ekspresu kolbowego odróżnia go od ekspresu w pełni automatycznego, w którym po naciśnięciu guzika zintegrowane urządzenie samo zmiele ziarna, umieści je w specjalnej komorze zaparzającej, zaleje odpowiednią ilością wody i w naszej filiżance pojawi się gotowa kawa.

 

Sposób podgrzewania wody zależy od rodzaju ekspresu. Małe ekspresy domowe mają przepływowe termobloki lub małe bojlery. Elementy grzejne termobloku grzeją wodę tylko w momencie jej przepływu. W bojlerze woda podgrzewana jest przez grzałkę umieszczaną wewnątrz lub okalającą go z zewnątrz. Pojemność takich bojlerów z reguły nie przekracza pół litra, a standardowo waha się od 150 do 330 ml. W ekspresach automatycznych najczęściej jako element grzewczy występuje termoblok, a w ekspresach kolbowych bojler.

 

Perfekcyjnie zaparzona kawa wymaga odpowiednich warunków pracy ekspresu. Jak zwykle w takich przypadkach z pomocą przychodzi zaawansowana elektronika, która pomaga sterować całym procesem. W ekspresach automatycznych sterowanie odbywa się przez ustawienie odpowiednich parametrów na elektronicznym panelu. Umiejętność odpowiedniego ustawienia parametrów wymaga dokładnego zapoznania się z instrukcją obsługi danego urządzenia i pewnej dozy wiedzy na temat odpowiednich parametrów zaparzania poprawnej kawy. Więcej o parzeniu kawy w ekspresie automatycznym możecie przeczytać na blogu: parzenie kawy w ekspresie automatycznym.

 

W ekspresach kolbowych wszystkie czynności trzeba wykonać samemu. Począwszy od zmielenia kawy w dobrej jakości młynku do kawy, przez odpowiednie ubicie jej dopasowanym ubijakiem (tamperem) w kolbie i kontrolowaniem czasu zaparzania. Wydaje się to dość trudną sztuką, ale zapoznanie się z podstawowymi zasadami i normami pozwala cieszyć się z samodzielnie zaparzonej kawy w prawdziwie włoskim stylu.

 

 

JAKI EKSPRES DO KAWY NAJLEPSZY DLA MNIE?

 

Wybór ekspresu to nie tylko decyzja, czy kawę będziemy przyrządzać samodzielnie czy zrobi to za nas w większej części ekspres do kawy. Ważne jest określenie kwoty, jaką jesteśmy w stanie wydać, by znacznie poprawić jakość zaparzanej kawy w naszym domu czy też biurze. Jeżeli do tej pory nie dysponowaliśmy żadnym ekspresem do kawy ważne jest zapoznanie się podstawowymi możliwościami poszczególnych modeli czy marek.

 

Ekspresy ciśnieniowe to wyspecjalizowane urządzenia, więc ich cena nie jest niska, dlatego przy wyborze ekspresu do kawy ważne jest kryterium wysokiej jakości i niezawodności sprzętu. Często sprzęt najdroższy nie musi być najlepszy dla nas. Może się okazać, że część jego funkcji będzie nam w ogóle niepotrzebna. Właśnie dlatego w kolejnym etapie należy się zastanowić, czy ekspresu będziemy używać do kaw z mlekiem czy bez, jak często będzie używany, jak szybko będzie gotowy do pracy i czy jego możliwości regulacji nas zadowolą.

 

Głównym zadaniem do wykonania dla każdego ekspresu jest zaparzenie poprawnego espresso. Chodzi tu zarówno o dobranie odpowiednich proporcji zmielonej kawy, wody i czasu zaparzania, jak też potrzebnego do tego ciśnienia. W ekspresie za utrzymanie odpowiedniego ciśnienia wody przepływającej przez kawę odpowiedzialna jest pompa. Zwykle producenci ekspresów do kawy podają jej moc od 12 do nawet 16 barów. Nie ma to większego znaczenia - ciśnienie potrzebne, aby zaparzyć poprawne espresso to około 9-10 barów i wcale większa potencjalna moc pompy nie odgrywa tu znaczącej roli. Poprawna pojedyncza porcja espresso to 7-8 gramów kawy zaparzanych w ciągu 25-30 sekund, aby uzyskać około 25-30 mililitrów gęstego ekstraktu pokrytego jednolitą i aksamitną pianką nazywaną cremą. Warto pamiętać, że to głównie ekspresy kolbowe są w stanie spełnić wszystkie warunki poprawnego espresso - nie wszystkie jednakowo. Jakość kawy zależy tu również od ceny ekspresu, czyli użytych materiałów i doboru komponentów.

 

JAKI EKSPRES KUPIĆ DO DOMU?

 

Ekspresy do kawy w naszym kraju zyskują coraz więcej zwolenników i coraz więcej osób chce mieć dobry sprzęt do zaparzania kawy w swoim domu. Często jednak nie wszystkiego uda się dowiedzieć w czasie wizyty w sklepie ze sprzętem AGD. Pewną wiedzę na ten temat można zdobyć przeglądając informacje dostępne np. w internecie i z taką podstawową choćby wiedzą wyruszyć na dalsze poszukiwania konkretnych modeli.

 

Główny wybór to, jak już wcześniej wspomnieliśmy, sposób zautomatyzowania zaparzania kawy. Wybór ekspresów ręcznych (kolbowych) jest tak samo duży jak automatycznych. Różnica jest taka, że ceny kolbowych zaczynają się od kwot o wiele mniejszych, ponieważ nie trzeba stosować w nich skomplikowanej, precyzyjnej automatyki i elektroniki. Nie mają też wbudowanego młynka. Już za 300-400 zł można nabyć sam ekspres, nie będzie to maszyna z najwyższej półki, ale całkiem niezłą kawę w nim przygotujemy. Warto pamiętać o najważniejszym, ekspres kolbowy przeznaczony jest przede wszystkim do zaparzania kawy świeżo zmielonej w odpowiedniej klasy młynku żarnowym. Brak młynka do kawy powoduje niemożność zaparzenia espresso o poprawnych parametrach takich jak odpowiednia ilość naparu i czas ekstrakcji, jego konsystencja, słodycz i pianka (crema).

 

Każda kawa wymaga trochę innego zmielenia, aby uzyskać jednakowy czas przepływu wody przez zmieloną kawę. Jeżeli użyjemy do tego celu gotowej kawy mielonej, okaże się, że jest zmielona zbyt grubo i w bardzo krótkim czasie filiżanka do kawy zapełni się jasną lurą zamiast gęstej, ciemnej kawy.

 

Niektórzy producenci ekspresów postanowili dopasować ekspresy kolbowe również do stosowania w nich powszechnie dostępnej gotowej kawy mielonej, umieszczając w dnie kolby specjalne zawory podwyższające ciśnienie zaparzania i wspomagające tworzenie pianki na kawie. Nie zastępuje to dobrego młynka, ale pozwala zaparzyć w miarę smaczną kawę z każdej dostępnej kawy. Przy wyborze ekspresu kolbowego należy zwrócić uwagę również na to, czy do podgrzewania wody zastosowano w nim bojler czy termoblok. Ma to znaczenie zwłaszcza jeśli chodzi o utrzymanie odpowiedniej temperatury zaparzania kawy, jak i spieniania mleka. Ekspresy z bojlerami nie wychładzają się tak szybko i mają większą moc wytwarzania pary.

 

Oprócz tych podstawowych kwestii w grę wchodzi również trwałość konstrukcji i wykonania, a także wrażenia wizualne i wielkość ekspresu. Nie zawsze jesteśmy w stanie wygospodarować odpowiednio dużo miejsca w kuchni, wtedy wielkość ekspresu może mieć spore znaczenie. Warto jednak pamiętać, że zbyt małe rozmiary mogą np. nie pozwolić zaparzyć kawy w wysokiej filiżance, co może być pewnym utrudnieniem w codziennym korzystaniu z ekspresu, szczególnie jeżeli lubisz kawy mleczne.

 

Automatyczne ekspresy do kawy dla wygodnych smakoszy kawyWybór ekspresu automatycznego może okazać się trudniejszy, bo oprócz różnic w budowie i wyglądzie dochodzą tu mechaniczne elementy systemu zaparzania, młynek i elektronika sterująca całym procesem. Znanych marek w tym segmencie jest sporo i znalezienie rozwiązania najlepszego dla siebie nie jest łatwe. Wyścig technologiczny trwa również w dziedzinie ekspresów do kawy i jeszcze do niedawna pewne funkcje dostępne obecnie były nie do pomyślenia w urządzeniach do użytku domowego. Sprawdzone technologie znalazły tym samym miejsce w tańszych ekspresach. I tak np. panele ekspresów stały się czytelniejsze ze względu na możliwość wyświetlania grafiki. Sterowanie ekspresem z pozycji menu umożliwia często ingerencję w bardzo szeroką paletę parametrów ekspresu.

 

Spośród wiodących producentów ekspresów wymienić należy takie firmy jak: Jura, Nivona, Saeco, Bosch, Siemens, Krups. Warto również wspomnieć o ekspresach DeLonghi. Bardzo ciekawą ofertę ekspresów proponuje szwajcarska firma Nivona, która kilka lat temu weszła na polski rynek. Ekspres Nivona oprócz solidnej konstrukcji i ładnego designu oferuje sporo ciekawych rozwiązań ułatwiających obsługę. Dysponuje czytelnym wyświetlaczem LCD, na którym łatwo wybrać odpowiedni program. Mamy możliwość określenie zarówno mocy kawy, jej aromatu i przygotowania równocześnie dwóch filiżanek aromatycznego napoju. System spumatore bardzo ułatwi spienianie mleka, solidnej konstrukcji młynek zapewni optymalne zmielenie kawy, a płyta podgrzewająca filiżanki zadba o to, by serwowane napoje nie były zbyt chłodne. Dzięki funkcji ECO oszczędzają energię elektryczną. Gdyby okazało się, że nasze filiżanki są zbyt wysokie, aby podstawić je pod wylewki dozujące kawę dla ekspresów marki Nivona nie stanowi to większego problemu. Można je regulować na wysokość, co nie jest spotykane we wszystkich modelach tej klasy. Poprawna praca ekspresu to głównie jego codzienne utrzymanie w czystości, co w przypadku rozwiązań proponowanych przez firmę Nivona jest szczególnie łatwe.

 

Automatyczny ciśnieniowy ekspres w domu bardzo ułatwi przyrządzanie kawy na co dzień, jak również w czasie wizyt szerszego grona gości. Poprawi znacznie jakość serwowanej kawy i skróci czas jej przygotowania. Należy jednak nadmienić, że kawa z ekspresów automatycznych nierzadko przez samych producentów nazywana również espresso, wszystkich bardzo restrykcyjnych norm prawdziwego espresso nie spełnia. Zwykle w porównaniu z perfekcyjnym espresso przygotowanym w ekspresie kolbowym ma większą objętość, cieńszą i jaśniejszą piankę i jest mniej intensywna w smaku. A to ze względu na zastosowanie automatycznego porcjowania i ubijania kawy, które nie może być tak odpowiednio dopasowane jak w przypadku ekspresów kolbowych i ręcznego ubijania kawy.

 

Oprócz ekspresów kolbowych i automatycznych wymienić tu jeszcze trzeba wciąż rozrastający się segment ekspresów na kapsułki oraz saszetki. Przygotowuje się w nich kawę nie z ziaren, lecz gotowych szczelnie zapakowanych kapsułek lub saszetek z wcześniej zmieloną kawą. Ekspresy te są znacznie tańsze od automatycznych, ponieważ nie wymagają skomplikowanej elektroniki i nie mają wbudowanego młynka. Ekspresy na kapsułki to rozwiązanie szczególnie szybkie i jeżeli nie przeszkadza nam ograniczona oferta kaw danego producenta kapsułek warte rozważenia.

 

 

JAKI EKSPRES WYBRAĆ DO BIURA I MAŁEJ GASTRONOMII?

 

Ekspresy, które przygotowują znacznie więcej porcji kawy niż dla potrzeb indywidualnego odbiorcy mają solidniejszą konstrukcję i powinny bezproblemowo znieść ciągłą pracę. Mówimy tu o ekspresach do biura czy małej gastronomii. Funkcję tę spełnią również bardziej zaawansowane modele przeznaczone do użytku domowego i takie też czasem można spotkać w małych restauracjach, barach czy nawet kawiarniach. Nie jest to najlepszy pomysł, zwłaszcza do gastronomii. Ekspres użytkowany intensywnie może ulec szybko awarii. Wtedy na czas naprawy trzeba zrezygnować z serwowania kawy, jeżeli nie będzie możliwości otrzymania sprzętu zastępczego.

 

Ekspresy przeznaczone do użytku profesjonalnego mają mocniejszą konstrukcję, dlatego są zwykle cięższe, stabilniej stoją na blacie. Mają szersze możliwości regulacji wszystkich parametrów niż te domowe, lepszej jakości młynki, szybciej uzyskuje się na nich parę o większej mocy. Pokazują np. jaka jest temperatura zaparzanej kawy, ile kaw zostało już zaserwowanych od początku działania ekspresu (licznik), dysponują timerami czy automatycznymi programami odkamieniania.

 

Jeżeli szukasz ekspresy do biura lub małej gastronomi wart Twojej uwagi jest ekspres Saeco . Warto zwrócić uwagę na modele Aulika TOP lub nieco mniejszy Saeco Aulika Focus. Zaletą będą tu niezbyt duże gabaryty z szeroką paletą możliwości. Obudowa ekspresu wykonana jest z tworzywa ABS, a jego bojler ze stali nierdzewnej. Dysponuje sporymi możliwościami ułatwiającymi jego obsługę. Możliwa jest tu regulacja porcji zużywanej kawy w jednym cyklu od 6 do 9 gramów. Można jednocześnie zaparzać dwie filiżanki. Dla wzmocnienia aromatu, smaku i parametrów parzenia mamy możliwość wybrania opcji wstępnego zaparzania, które przedłuża czas ekstrakcji kawy nadaje jej intensywności. Podobnie jak w innych bardziej zaawansowanych ekspresach automatycznych istnieje możliwość używania kawy wcześniej zmielonej, a pojemnik na zużytą kawę przyjmie nawet 40 porcji. Proste, intuicyjne menu na wyświetlaczu LCD z możliwością wyboru języka poprowadzi użytkownika do wyboru optymalnej opcji zaparzania. Tak zaawansowany i solidny ekspres sprawdzi się w nawet dużym kompleksie biurowym czy małej gastronomii, ponieważ przeznaczony jest do wydawania od 40 do 100 kaw dziennie. Jego prosta obsługa i solidna konstrukcja nie sprawi problemów obsługującym.

 

W profesjonalnej kawiarni warto jednak zainwestować w sprawdzone konstrukcje ekspresów kolbowych, które posiadają wielkie bojlery i więcej niż jedną grupę do zaparzania kawy (kolbę). Rozwiązanie takie daje nie tylko komfort obsługi, ale poprawia znacznie zarówno jakość kawy, jak i spieniania mleka. Duży ekspres z wprawnym baristą jest w stanie obsłużyć wielu klientów w jednym czasie, co jest ważne zwłaszcza w kawiarniach o dużym natężeniu ruchu.

 

KOPIOWANIE TEGO ARTYKUŁU JEST ZABRONIONE